نمای ساختمان یکی از مهم‌ترین نکاتی است که هنگام طراحی و ساخت آن مد نظر قرار می‌گیرد. ساختمان‌های لوکس با نمای بیرونی سنگی، جزو زیباترین جلوه‌‌های شهر هستند. در این میان سنگ تراورتن به دلیل تنوع رنگی و الگوی فوق‌العاده آن بهترین انتخاب برای این ساختمان‌ها به شمار می‌رود. اگر قصد خرید سنگ تراورتن را دارید با ما تا آخر این نوشته همراه باشید.
سنگ تراورتن چیست؟
نوعی سنگ تزئینی است که در دسته سنگ‌های آهکی متخلخل قرار می‌گیرد. این سنگ‌ها در حقیقت از رسوبات چشمه‌های آب گرم به جا مانده‌اند و حفره‌های روی سنگ‌ها نیز ناشی از گازهای محبوس در همین آب‌های گرم هستند. تنوع رنگی و الگویی بالای سنگ‌های تراورتن آنها را به انتخابی ایده‌آل و گسترده برای طراحی نماهای ساختمان‌ها، دیوارها و کف استخرها، کف‌پوش‌ها و سنگ فرش‌‌ها تبدیل کرده است. ضمن این‌که میزان تخلخل و کیفیت سنگ‌ها نیز تنوع بسیاری دارد، دست علاقه‌مندان را برای انتخاب باز گذاشته است.
سنگ تراورتن در برابر تغییرات آب و هوایی و برف و باران مقاوم است. سنگ‌های تراورتن در طبیعت به رنگ‌های سفید، کرم، شکلاتی، قرمز، گردویی، زرد، لیمویی، سیلور خود نمایی می‌کنند. برای استفاده از سنگ تراورتن هیچ محدوده فضایی تعریف نشده است. تراورتن‌ها می‌توانند هم در فضاهای بیرونی ساختمان‌ها و هم فضاهای داخلی قابل استفاده باشند.
تاریخچه سنگ‌های تراورتن
بسیاری از افراد سنگ‌های تراورتن به ویژه رنگ‌های کرم و کاراملی را با نام سنگ‌های رومی می‌شناسند. استفاده از سنگ‌های تراورتن در کلوسئوم، نماد روم باستان آن هم قرن‌ها پیش حاکی از این حقیقت است که رومی‌ها، به عمق تاثیر این سنگ روی زیبایی محیط زندگی خود پی برده بودند. هرچند که در کشورمان ایران نیز چند سالی است که مورد توجه شدید و جدی طراحان و معماران قرار گرفته‌اند و در بسیاری از شهرها رنگ و روی تازه و جدیدی در اثر استفاده گسترده از سنگ‌های تراورتن به محیط داده‌اند. ظاهر کلاسیک و زیبایی طبیعی و ذاتی آن باعث شده است تا پس از گذشت سالیان سال هنوز هم علیرغم ظهور رقبای جدید به قوت خود بازار را در اختیار داشته باشند. بسیاری از نماهای ساختمان‌های آمریکایی و آلمانی نیز سال‌هاست که مزین به سنگ‌های تراورتن هستند.
بررسی سنگ تراورتن از لحاظ شیمیایی
همان‌طور که گفته شد سنگ‌های تراورتن حاصل فعالیت چشمه‌های آب گرم هستند. آب‌های گرم از میان طبقات سنگ‌های کربناتی و سنگ آهک عبور می‌کنند و در جریان حرکت خود با توجه به ماهیت اسیدی خود کربنات کلسیم موجود در این سنگ‌ها را نیز حل کرده و در قالب محلول‌های کربناتی و بی‌کربناتی به سطح زمین انتقال می‌دهند.
در سطح زمین، افت فشار، کاهش دما، آزادسازی دی‌اکسید کربن و تبخیر، سبب تولید بلورهای کلسیت می‌شود. بلورهایی که به صورت لایه لایه روی هم رسوب می‌کنند و سنگ‌های تراورتن را تشکیل می‌دهند.
کلسیم، منگنز، سیلیس، مواد آلی و همچنین آهن‌های دو ظرفیتی و سه ظرفیتی املاح و عناصری هستند که در داخل سنگ‌های تراورتن وجود دارند و تعیین کننده رنگ و کیفیت آن به شمار می‌روند.
مزایای سنگ‌های تراورتن
• خنک ماندن سطح رویی سنگ تراورتن، بنابراین انتخاب مناسبی برای استخر و حیاط در آب و هوای گرم است.
• هم‌ساب پذیری زیاد
• دارای رایج‌ترین رنگ‌های مقرون به صرفه
• بافت پر منفذ آن باعث جلوگیری از لیز خوردن است.
• به جای استفاده از ملات می‌توان سنگ را به صورت خشک کار کرد.
• دارای بافت لوکس و نمایی دیدنی
• این سنگ‌ها دچار رنگ رفتگی نمی‌شوند.
معایب سنگ‌های تراورتن
• عدم یکنواخت بودن رنگ و طرح
• مقاومت پایین در برابر سرما(در صورت خیس بودن سنگ تراورتن و رسیدن دمای محیط به دمای انجماد، این سنگ فوری خرد می‌شود)
• جذب آب نسبتا بالا
رنگ سنگ تراورتن
این سنگ‌ها به دلیل داشتن حفرات، خاصیت عایق حرارتی و صوتی دارند و از مقاومت قابل قبولی برخوردارند. این سنگ‌ها را می‌توان به ۲ شکل موج دار و بدون موج برش داد. از بین انواع تراورتن‌ها، تراورتن‌های سفید که رگه‌های رنگی و تخلخل یکنواخت تری دارند، از کیفیت بالاتری برخوردار هستند. علت وجود تراورتن‌های کم رنگ را می‌توان ناشی از وجود رنگ‌دانه‌های پراکنده اکسید آهن در متن سنگ‌های تراورتن دانست. ظاهر زیبای تراورتن‌ها ناشی از اختلاف میزان اکسید آهن در لایه‌های مختلف آن است.
سنگ تراورتن چرمی
با وجود این که این سنگ‌ها دارای منشا طبیعی هستند، اما شناسایی، استخراج، فرآوری و آماده سازی آنها برای استفاده در ساختمان طبیعتا نیازمند یک سری از کارها است.
اولین کار برش‌کاری این سنگ‌ها است که می‌تواند به دو صورت انجام بگیرد:
• برش‌کاری عمود بر لایه‌بندی
• برش‌کاری به موازات لایه‌بندی
پس از این مرحله مهم‌ترین قسمت یعنی فینیشینگ یا پرداخت سنگ در سنگبری است. نحوه‌ی پرداخت سنگ نهایی می‌تواند تعیین کننده ظاهر نهایی آنها باشد. سنگ‌های تراورتن صیقلی و صاف یا پولیش‌شده، سنگ‌های تراورتن خشن شده و سنگ‌های تراورتن آنتیک یا چرمی، نتیجه برخی اقدامات در این مرحله هستند.
سابیدن و صیقلی کردن سنگ باعث افزایش براقیت و صافی سطح آن می‌شود. در برخی از انواع سنگ‌های تراورتن چرمی علاوه بر حذف این مرحله، از اسید نیز استفاده می‌کنند تا خلل و فرج سطح سنگ را بازتر کرده و با استفاده از برخی فرچه‌های سیمی سطح کار را می‌سابند تا صیقلی بودن خود را به صورت کامل از دست بدهد.
این قبیل سنگ‌ها با توجه به این که دیگر لیز نیستند برای کف استخرها و سالن‌ها عالی هستند و می‌توانند به دلیل ظاهر آنتیک و قدیمی خود انتخاب بسیاری از طراحان و افراد باشند فرآیند چرمی سازی در مورد بسیاری از انواع سنگ‌های دیگر انجام می‌شود اما نرم بودن سنگ‌ها تراورتن باعث شده تا این روش در مورد این سنگ‌ها با استقبال بیشتری مواجه گردد.
تفاوت سنگ تراورتن و مرمریت
قیمت سنگ تراورتن معمولا بیشتر از سنگ مرمریت است اما سنگ مرمریت طبیعی دارای قیمت بالاتری برای کف‌پوش است. بافت مرمریت بسیار صاف و با حالت براق به رنگ صیقلی تولید می‌شود. این سنگ تمایل به اندکی درخشش دارد. در حالی که سنگ تراورتن ظاهرا متخلخل است و به نظر می‌رسد طبیعی‌تر و دارای بافت است. پلاک تراورتن صاف و مناسب برای کف و یا به عنوان کفپوش‌های حمام در نظر گرفته شده است. این سنگ نسبتا نرم و جذب کننده آب است، بنابراین لازم است چند لایه رزین برای جلوگیری از نفوذ آب به سنگ استفاده شود. سنگ مرمریت اکثر اوقات تک رنگ است که با رگه‌های سیاه، سفید، به کار می‌رود. دیگر رنگ‌های رایج شامل: خاکستری، صورتی، آبی یا سبز است.
عوامل موثر در قیمت سنگ تراورتن
کیفیت سنگ: مهم‌ترین پارامتر کیفیت سنگ، آنالیز فیزیکی و شیمیایی آن سنگ است. هرچه قدر آنالیزی که توسط کارشناسان و صاحب نظران از یک سنگ برداشت می‌شود به حد ایده‌آل آن نزدیک‌تر باشد قظعا قیمت آن بالاتر خواهد بود.
رنگ سنگ: هرچه رنگ سنگ تراورتن روشن‌تر باشد قیمت بالاتری خواهد داشت.
ابعاد برش و قطر سنگ: هر چه ضخامت سنگ بیشتر باشد قیمت بالاتری دارد. به همین دلیل سنگ‌های اسلب که دارای طول و عرض بیشتری هستند قیمت‌های بالاتری نسبت به ابعاد کوچک‌تر همان سنگ دارند.
فرآوری سنگ: نوع فرآوری سنگ نقش تعیین کننده‌ای در قیمت سنگ تراورتن دارد. نوع رزین یا اپوکسی، استفاده از تکنولوژی UV، دقت در برش و گونیا بودن سنگ، میزان ساب و پولیش سنگ، توری پشت سنگ و نوع بسته‌بندی و حمل و نقل سنگ در قیمت سنگ‌های تراورتن تاثیر خواهد داشت.
