انواع تیم های کاری

تیم های کاری به دو دسته تقسیم می شوند :
 
1- تیم های عمودی (تیم فرماندهی یا تیم وظیفه ای): مرکب از یک مدیر و چند زیر دست در سلسله مراتب رسمی فرماندهی که ممکن است شامل سه یا چهار سطح مدیریت باشد.
 
2- تیم های افقی: مرکب از اعضای واحدهای مختلف سازمان است که اکثر اوقات این چنین تیم ها برای انجام یک هدف یا وظیفه ویژه ایجاد می گردند که خود به سه دسته تقسیم می شوند :
 
1- گروه کاری: یک تیم افقی مرکب از کارکنان واحد های مختلف است که برای دستیابی به اهداف محدود و معینی طراحی شده و تا زمانی که به اهداف نائل می شود موجودیت دارد و بعد از رسیدن به هدف تیم منحل می شود.
 
2- تیم های میان وظیفه ­ای:تیم­های کاری هستند که دوره زندگی آنها مشخص نیست و متشکل از مجموعه افرادی است که دارای زمینه های تخصصی مختلفی هستند که بر روی مسائل عملیاتی با یکدیگر کار می کنند.
 
این تیم همانند تیم کاری بر روی هدف خاصی متمرکز است ولی حیات آن تداوم دارد.
 
3 - کمیته ­های کاری: یک تیم افقی موقت یا دائمی است که بر روی یک هدف خاص تمرکز دارد که افراد از واحد های مختلف گردهم آمده اند تا دیدگاههای واحد کاری خود منعکس نمایند. افراد کمیته ضرورتاَ بر اساس توانایی فنی خاص انتخاب نشده اند.
 
تیم های کاری بر حسب چگونگی کاربرد نیز به پنج دسته تقسیم می شوند :
 
1- تیم توسعه (بهبود محصول ): تیمی که برای تولید محصولات جدید سازمان دهی شده است.
 
2- تیم پروژه: تیمی که برای تکمیل یک کار خاص در سازمان، سازمان دهی شده است.
 
3- تیم کیفیت: تیمی است که برای تضمین کیفیت خدمات ومحصولات، تماس با مشتریان و کار با فرشندگان ایجاد گردیده است.
 
4- تیم فرآیندی: تیمی که اعضای آن فرآیند های عمده سازمانها را انجام داده و آنها را پالایش می نماید.
 
5- تیم کاری: وقتی سازمانی یک تیم کوچک از کارگران چند پیشه راگرد هم می آورد تا همه وظایفی که قبلاَ بوسیله افراد یک واحد یا واحد های سازمان انجام می گرفته را انجام دهند.
 
در یک تقسیم بندی دیگر تیم های کاری به سه دسته به شرح ذیل تقسیم می شوند:
 
1  ـ تیم های حل کننده مسأله
 
اعضای تیم برای حل مسائل تشکیل می شوند و به تبادل نظر درباره فرآیند کار ، ابراز نظر و پیشنهاد می نمایند و باعث  می شوند که روش انجام امور بهبود یابد . یکی از بیشترین کاربردهای تیم های حل کننده مسائل که در دهه 80 شهرت زیادی یافت " دوایر کیفیت " بود اغلب این تیمها از 8 تا 10 نفر کارگر ، کارمند و سرپرست تشکیل می شوند و دارای مسئولیتهای مشترک می باشند و برای بهبود کیفیت ، راه حلهایی را ارائه می نمایند .
 
2ـ تیم های خود گردان
 
به تیم های حل کننده چون اختیارات زیادی داده نمی شد و مسیر کاری آنها مشخص بود و نمی توانستند دامنه فعالیت خود را بدانجا بکشانند که کارکنان را در فرآیند تصمیم گیری مشارکت دهند منجر به تشکیل تیم های مستقلی که نه تنها به حل مسائل می پردازند بلکه جنبه اجرایی را نیز بر عهده داشتند .
 
اصولاً این تیم ها ی خود گردان از 10 تا 15 نفر تشکیل می شوند که مسئولیتهای زیر را عهده دارند :
 
نظارت وکنترل برشیوه و سرعت کارتعیین وظایف و زمان استراحت
 
3- تیم های متخصص ( تیم های چند وظیفه ای )
 
     افراد این تیم متعلق به یک سطح ( در سلسله مراتب اختیارات سازمانی ) هستند ولی دارای تخصص های گوناگون می باشند و برای انجام تخصصی گردهم می آیند .
 
بسیاری از سازمانها ، گروههایی را در سطوح افقی و گروههای ویژه ای به نام مرز گستر یا رابط با سازمانها و نهادها خارج تشکیل داده اند.
 
     تیم های متخصص در آخرین سالهای دهه 1980 شهرت جهانی پیدا کردند ، همه شرکتهای عمده تولید خودرو مثل تویوتا ، هوندا ، نیسان و ... برای اجرای طرحهای بسیار پیچیده از این تیم ها استفاده می کنند .
 
به طور خلاصه ، تیم تخصصی ابزار یا وسیله ای مؤثر است که افراد متخصص یک سازمان ( حتی متعلق به چند سازمان ) را گردهم می آورد تا اطلاعات رد و بدل نمایند . نظرات جدید ارائه کنند ، مسائل را حل نمایند و امور طرحها یا پروژه های پیچیده را هماهنگ نمایند . بدیهی است تیم های متخصص تهدیدی برای مدیریت به حساب نمی آیند .

مرجع : متحدپرچ