ترانسمیتر که خود از ترکیب دو کلمه انگلیسی TRANSFER+METER و به معنی تجهیزاتی که بتواند یک کمیت فیزیکی را اندازهگیری کرده (METERING) وآن را به مکانی دورتر مثل اتاق کنترل انتقال دهد بیان می‌شود. به نحوی دیگر ترانسمیتر صنعتی ابزاری است که به منظور اندازهگیری کمیت‌ها و پارامترهای متنوع مانند دما، فشار، رطوبت، سطح مایعات، گازهای محیطی و …. استفاده می‌شود و مقادیر اندازه گیری شده به صورت جریان الکتریکی استاندارد در بازه ۴ تا ۲۰ میلی آمپر روی یک زوج سیم ارسال می‌گردد. به طور کلی یک تولید کننده ترانسمیتر باید دقت و ظرافت بسیاری در کار خود به منظور تولید ترانسمیترهای با کیفیت به کار دهد.
ترانسمیتر چیست؟
ما در ترانسمیتر شاهد سه واقعه هستیم که عبارتند از :
1. کمیت فیزیکی مانند دما به جریان یا ولتاژ و یا حتی مقاومتی (به صورت کلی سیگنال الکتریکی) تبدیل می‌شود. در این مرحله ولتاژ و یا جریان به‌دست آمده می‌تواند در بازه منفی بی‌نهایت تا مثبت بی‌نهایت (منظور تغییرپذیری کنترل نشده است) تغییرات داشته باشد.
2. مدیریت و تبدیل سیگنال به دست آمده الکتریکی در یک بازه مشخص با عنوان “سیگنال استاندارد”
3. مرحله آخر تقویت سازی سیگنال ارسالی است، تا بتوان خروجی نهایی را به فاصله‌های طولانی‌تری انتقال داد.
انواع ترانسیمترها
ترانسمیترها بر اساس نوع سیگنال‌هایی که تولید می‌کنند عبارتند از:
• ترانسمیترهای دیجیتال
• ترانسمیترهای آنالوگ
• ترانسمیترهای پنوماتیکی
ترانسمیترهای دیجیتال چیست؟
این ترانسیمترها سیگنال‌های دیجیتالی را تولید کرده که به روش‌های مختلفی به منظور بهبود ارتباط با دستگاه‌ها ترکیب می‌شوند. توانایی‌های شناسایی دستگاه را افزایش داده و کنترل دستگاه‌ها و فرآیندها را آسان می‌کند. سیگنال‌های دیجیتال، سطوح یا مقادیر مجزایی هستند که به روش‌های خاصی ترکیب شده تا متغیرهای فرآیند را نشان دهند و اطلاعات اساسی دیگری مانند اطلاعات تشخیصی را حمل کنند. این ترانسمیترها، سیگنال‌های دیجیتال را به روش‌های فراوانی ترکیب کرده که منجر به پروتکل‌های ارتباطی متنوعی همچون Fieldbus، HART می‌شوند. ترانسمیترهای دیجیتال، دارای ریزپردازنده‌های داخلی هستند که به تنظیم و پردازش سیگنال کمک می‌کنند و به دستگاه‌ها توانایی تشخیصی می‌دهند.
ترانسمیترهای پنوماتیک چیست؟
این ترانسمیترها یک سیگنال پنوماتیک مرتبط با متغیر فرآیند را خروجی می‌دهند. دامنه سیگنال پنوماتیکی که امروزه در کارخانه‌های صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرد 3 تا 15 psig است. 3psig مربوط به مقدار محدوده پایین (LRV) و 15psig مربوط به مقدار محدوده بالایی (URV) است. در دنیای امروزی نیز در مکان‌های دوردست که برق به آسانی قابل یافتن نیست، استفاده می‌شود.
ترانسمیترهای آنالوگ چیست؟
این ترانسمیترها ماهیت الکترونیکی دارند. آن‌ها یک سیگنال الکتریکی را تولید کرده که بزرگی آن اندازهگیری فیزیکی یا کمیت کنترل را نشان می‌دهد. ترانسمیتر به علت این که از یک استاندارد سیگنال آنالوگ برای برقراری ارتباط اطلاعات استفاده می‌کند، به عنوان آنالوگ طبقه‌بندی می‌شود. سیگنال جریان 4-20 میلی آمپر کارآمدترین استاندارد به منظور انتقال سیگنال آنالوگ است. با این سیگنال، یک ترانسمیتر جریان کمی را، مناسب با اندازهگیری فیزیکی، از طریق مجموعه‌ای از سیم‌ها ارسال می‌کند. در این استاندارد سیگنال، 4MA پایین‌ترین و کم‌ترین اندازه گیری ممکن یا LRV است در صورتی که 20MA نشان دهنده بالاترین اندازهگیری ممکن یا URV است.
انواع ترانسیمترها براساس نوع کاربرد
1. ترانسیمتر فشار: این ترانسمیترها وظیفه تبدیل کمیتی به کمیت دیگر را دارند. در ترانسمیتر فشار سیگنالی بر اثر فشار محیطی به دستگاه داده شده و در نهایت توسط پردازشگر به کمیت الکتریکی تبدیل شده و بر روی صفحه نشان داده می‌شود.
2. ترانسیمتر دما: ترانسمیتر دما یا انتقال دهنده دما از تجهیزات اندازهگیری دما است که دمای اندازهگیری شده توسط سنسور دما مثل ترموکوپل را به یک کمیت استاندارد قابل انتقال تبدیل می‌کند.
3. ترانسیمتر سطح: این ترانسیمتر متداول‌ترین روش برای انتقال اطلاعات سطح مخزن مخصوصا در مخازن تحت فشار استفاده از ترانسمیتر اختلاف فشار است.
4. ترانسیمتر جریان: ترانسمیترهای جریان یا فلوترانسمیترها، متناسب با جریان ورودی، خروجی الکتریکی می‌سازند. از این نوع ترانسمیتر برای اندازهگیری جریان گاز و مایعات استفاده می‌شود.
