ضد یخ مواد کیمیایی مخصوصی هستند که برای ممانعت از تشکیل یخ در راه ها ، فرودگاه ها ، پل ها و سایر مکان ها مورد استفاده قرار می گیرند. ضد یخ ها معمولا نمک ، کلرید کلسیم یا محلول های آمونیومی می باشند که با پایین آوردن نقطه انجماد آب ، تشکیل یخ را ممانعت می کنند.
کاربرد ضد یخ ها عبارت است از:
•جلوگیری از تشکیل یخ بر روی سطوح راه ها و پل ها ، مخصوصا در زمستان هنگام بروز یخ باری. استفاده از آن ها موجب می شود تا این سطوح همواره قابل تردد باشند و تصادفات کاهش یابد.
•جلوگیری از یخ زدگی هواپیماها و بالگردها پس از فرود آمدن آن ها به منظور حفظ کارکرد موتور و سیستم های آن ها.
•ممانعت از تشکیل یخ در دریاچه ها ، مخازن آب و کانال ها تا آب راه های دسترسی آن ها باز بماند.
•جلوگیری از یخ زدگی در نیروگاه های برق آبی و اطمینان از جریان آب مستمر به توربین ها.
•محافظت از پل های روی دریاها و رودخانه ها از یخ زدگی کامل.
مزایای استفاده از ضد یخ ها شامل کاهش تصادفات جاده ای و هوایی ، جلوگیری از وقفه در حمل و نقل و قطع برق ، صرفه جویی در هزینه های مربوط به اصلاح و بازسازی سطوح و تجهیزات آسیب دیده از یخ ، کاهش مدت زمان برطرف کردن اختلالات ناشی از یخ و غیره می باشد.
معایب کاربرد ضد یخ ها شامل تأثیر مخرب بر محیط زیست در اثر استفاده از مواد شیمیایی ، تغییر خواص آب و پایین آوردن اکسیژن محلول در آن ، گران قیمت بودن ضد یخ های شیمیایی ، نیاز به استفاده مکرر برای تأثیر مستمر که منجر به افزایش هزینه می شود و غیره می باشد.
با توجه به مزایای کاربرد ضدیخ ها به ویژه در جلوگیری از خسارات مادی و جانی ناشی از وقوع حوادثی نظیر تصادف ، یخ زدگی و قطع برق ، استفاده از آن ها اجتناب ناپذیر است. در عین حال لازم است تا تأثیرات منفی محیط زیستی آن ها به حداقل رسانده شود و برای جلوگیری از سوء استفاده ، مطالعات و کنترل کیفی مستمر بر روی آن ها صورت پذیرد. انتخاب نوع مناسب ضدیخ با توجه به محل کاربری و شرایط محیطی و ترکیب با سایر روش ها از جمله نمک پاشی ، پخش کننده ها و مواد محافظ بومی می تواند تأثیر آن ها را تقویت نمود.
با توجه به اهمیت و کاربرد فراوان ضدیخ ها در حمل و نقل و تأمین ایمنی عمومی ، این موضوع می بایست مدیریت جامع و صحیحی را مبنای کار خود قرار دهد.