به دستگاهی که با استفاده از نیروی گریز از مرکز اجزای مختلف مایع را بر اساس چگالی جدا میکند سانتریفیوژ میگویند. سانتریفیوژ با چرخاندن مایع با سرعت زیاد درون یک ظرف بدست میآید و در نتیجه آن مایعات با چگالی مختلف (به عنوان مثال خامه از شیر) از مواد جامد جدا میشود. اگر قصد خرید انواع سانتریفیوژ و آشنایی با انواع آن را دارید با ما تا آخر این مقاله همراه باشید.
تاریخچه دستگاه سانتریفیوژ
پوسترهای تبلیغاتی برای جداسازی مواد لبنی از شیر در اوایل قرن بیستم دیده میشد. بنیامین رابینر یک دستگاه بازوی چرخان برای تعیین کشش اختراع کرد. در سال ۱۸۶۴، آنتونین پرانتل ایده یک سانتریفیوژ لبنی برای جداسازی خامه از شیر را مطرح کرد. این ایده بعدها توسط برادرش، الکساندر پرانتل، در جهت بهبود طراحی قبلی توسعه داده شد و یک نمونه دستگاه استخراج چربی کره در سال ۱۸۷۵ به نمایش گذاشته شد.
سانتریفیوژ چیست؟
سانتریفیوژ یکی از روشهای جداسازی مواد از یکدیگر است. در سانتریفیوژ از نیروی گریز از مرکز استفاده میگردد و در حقیقت این نیرو باعث میشود ذراتی که جرم بیشتری دارند زودتر رسوب کنند. برای مثال اگر بخواهیم در یک محلول ماده 1 را از ماده 2 جدا کنیم و بدانیم که جرم مولکولی ماده 1 از ماده 2 بیشتر است، یکی از روشهایی که میتواند گزینه مناسبی برای ما باشد انجام عمل سانتریفیوژ و استفاده از دستگاههای آن است.
انواع سانتریفیوژها
1. میکرو سانتریفیوژ
این دستگاه دارای حجمی معادل ۰.۲ الی ۲ میلی لیتر و تشکیل شده از ۹۶ لوله است.
2. سانتریفیوژ کلینیکی
این مدل از سانتریفیوژ آزمایشگاهی به دلیل برخورداری از سرعت کمتر، برای انجام کارهای بالینی مناسب هستند.
3. سانتریفیوژ Stand Alone
از دیگر مدلهای سانتریفیوژ آزمایشگاهی و از جمله دستگاههای سنگین محسوب میشود. مانند اولترا سانتریفیوژ
4. سانتریفیوژ رومیزی (چند منظوره)
این دستگاه نیز برای انجام کارهایی با تیوب بزرگ بسیار مناسب است و انواع مختلفی دارد.
5. سانتریفیوژ ساده
یکی از ایدهآلترین انواع سانتریفیوژهای مناسب برای آزمایشگاهها و کلینیکها جهت انجام اقدامات پزشکی است.
6. سانتریفیوژ یخچالدار (Refrigerated Centrifuge)
سانتریفیوژ یخچال دار یکی از انواع سانتریفیوژها است که برای نمونههای حساس به دما بکار برده میشود، که قادر به ثابت نگه داشتن دما است. این مدل از سانتریفیوژ در ابعاد و اندازههای متنوع و ظرفیتهای مختلف تولید و عرضه میشود. از ویژگیهای اصلی این سانتریفیوژ میتوان به برخورداری از سرعت چرخشی بالا، برخورداری از سیستم خنک کننده به منظور محافظت و جلوگیری از تخریب نمونه، دارا بودن محدوده دمایی بین ۲۰ الی ۴۰ درجه سانتی گراد، داشتن پیکر بندی روتور شناور اشاره کرد.
روش کار با سانتریفیوژ آزمایشگاهی
• سطح کار باید مسطح و محکم باشد.
• از دستگاه سانتریفیوژ در یک سطح ناصاف یا مورب استفاده نشود.
• تعادل لولهها در روتور را حتما مورد نظر قرار دهید.
• هرگز در حال حرکت روتور درپوش دستگاه را باز نکنید زیرا بسیاری از سانتریفیوژها ایمنی خودکار ندارند. برخی از این دستگاهها اگر درب آنها باز شود جریان روتور را متوقف میکنند.
• در صورت لرزش دستگاه را خاموش کنید یا دو شاخه را بکشید.
• اگر مجبور به کار در هر مکانی نزدیک سانتریفیوژ هستید از محافظ صورت و یا عینک ایمنی استفاده کنید.
عوامل موثر بر سانتریفیوژ
• تراکم نمونه و محلول
• دما / گرانروی
• فاصله جابجایی ذرات
• سرعت دوران