بوراکس ماده ای سفید و پودری شکل که با نام های دیگری همچون سدیم تترا بورات یا دی سدیم تترابورات نیز شناخته می گردد. از این ماده به شکل پودر و مایع در تولیدات موادی همانند آفت کش و شوینده خانگی مورد استفاده قرار داده می شود. بوراکس حاوی سدیم، اکسیژن و بور است و به صورت مایع نیز به دو حالت دکا هیدرات و پنتا هیدرات نیز شناخته می شود. از عمده مشخصات این ماده از لحاظ صنعتی می توان به مقدار حرارت مورد نیاز به منظور تبدیل هر مول بخار آب از دکا هیدرات به پنتا هیدرات اشاره نمود.
این ماده دارای انحلال پذیری در آب بوده و تمامی این مواد حاوی بور زیر مجموعه ای از اسید بوریک می باشد. از این ماده در عطاری ها نیز به منظور تمیز کردن پوست و بهبود آن استفاده می گردد. این ماده برای نخستین بار بر روی بستر خشک دریاچه تبت یافت گردید و از راه ابریشم وارد کشور عربستان گردید. این ماده در قرن نوزده میلادی وقتی که کمپانی ساحل اقیانوس کار تجارت با این ماده و عمومی سازی آن را آغاز نمود به این نام مطرح گردید. نام گذاری آن به طوری بود که این ماده به شکل خود به خارج از کالیفرنیا در مقادیر بالا در دسترس عموم قرار می گرفت.
بوراکس دکا هیدارت سمی نمی باشد. ز خواص این ماده همانند نمک اسید بوریک بوده و قابل تبدیل به سایر ترکیبات بور می باشد. بوراکس به طور معدنی بوده و در حالت طبیعی به صورت نوعی کانی کریستالی شناخته می گردد. این ماده در صورت قراگیری در حرارت رنگ زرد مایل به سبز پیدا کرده و در دمای 68 درجه سانتی گراد آب خود را از دست می دهد و به شکل دهیدراته در می آید. بوراکس از انحلال پذیری پایینی در آب با دمای پایین برخوردار می باشد و در صورتی که مورد حرارت قرار داده شود حلالیت آن افزایش خواهد یافت.
این ماده همچنین قابلیت انحلال در اتیلن گلیکول، سدیم سسکویی، دی اتیلن گلیکول و متانول داشته اما حلالیت آن در استون پایین می باشد. بور از عمده عناصر تشکیل دهنده زمین بوده و به مقدار ناچیزی در گیاهان، حیوانات و آب وجود دارد. هر ساله میلیون ها تن از این ماده استخراج می گردد. بوراکس از کاربردهای فراوانی در صناعی مختلف برخوردار است که از جمله آن می توان به استفاده در علف کش، قارچ کش، حشره کش و ضدعفونی کننده ها اشاره نمود. از جایگزین های بوراکس می توان به سدیم سسکویی کربنات که از جوش شیرین و کربنات سدیم تشکیل شده است اشاره نمود.
## **#بوراکس پنتا هیدرات:**
این نوع بوراکس به صورت جامدی سفید، محلول در آب و کریستالی بوده که به عنوان عاملی در از بین بردن علف هرز، نرم کننده آب و ضد عفونی کننده مورد استفاده قرار می گیرد. از این محصول در کود و سفید کننده رنگ نیز استفاده می گردد. این ماده عاملی موثر در پیشگیری از رشد قارچ های آسیب رسان به چوب و محافظ آن در برابر آفات نیز می باشد. نوع پنتا این ماده حاوی 5 مولکول آب در ساختار خود می باشد.
## بوراکس دکا هیدرات:****
به منظور تمیزسازی سطوح همانند شیشه، سرامیک و فلزات استفاده می گردد. از این ماده به منظور نوع افزودنی در پولیش، واکس، پاک کننده دست و تمیزکننده نیز استفاده می شود. این نوع در ساختار خود حاوی 10 مولکول آب بوده و قابلیت بالایی در انحلال در آب دارد. همچنین این نوع بوراکس از کاربرد فراتری در صنعت برخوردار می باشد.
تهران